AI-ondersteuning bij solliciteren: efficiënt hulpmiddel of risico op uniformiteit?
Het gebruik van kunstmatige intelligentie bij het schrijven van sollicitatiebrieven neemt sterk toe onder Nederlandse werkzoekenden, vooral onder jongeren. Dit blijkt uit recent onderzoek van vacaturesite Indeed en ervaringen van werkgevers in de publieke sector.
Jasper Lukkezen, directeur van BoFEB (het economentraineeship bij de Rijksoverheid), constateerde bij de beoordeling van 177 sollicitatiebrieven een opvallende verandering. "Ten opzichte van vorige sollicitatierondes zijn de echt slechte brieven eruit. De typfouten en warrige constructies verdwijnen. Tegelijkertijd zijn de brieven ook veel meer op elkaar gaan lijken."
Herkenbare AI-formuleringen
Volgens Lukkezen zijn bepaalde zinnen steeds vaker terug te zien, zoals: "Dit traineeship spreekt mij aan omdat het de ideale combinatie biedt van inhoudelijke verdieping, praktijkervaring en maatschappelijke impact." Deze uniformiteit zorgt ervoor dat brieven minder persoonlijke informatie bevatten, wat essentieel is om op te vallen bij werkgevers.
Djurre Holtrop, hoofdonderzoeker organisatiepsychologie bij Tilburg University, bevestigt dat het gebruik van AI-tools een vlucht neemt. "Ik denk dat het vooral jongeren zijn en dat oudere generaties het nog niet volledig hebben omarmd."
Strategische inzet van AI-technologie
Volgens experts kan AI bij sollicitaties zeker positieve effecten hebben, mits strategisch ingezet. Francesco Plas, sollicitatietrainer bij het UWV, benadrukt: "Solliciteren is best lastig voor veel mensen. Het is zonde als iemand wel goed is in een nieuw beroep, maar dat niet goed over de bühne kan krijgen. AI kan daar dan bij helpen."
Plas waarschuwt echter voor passief gebruik waarbij kandidaten AI volledig het werk laten doen. In plaats daarvan adviseert hij een actievere benadering: "Maak bijvoorbeeld zelf een cv en sollicitatiebrief en laat AI dat vergelijken met de vacaturetekst. Vraag dan wat er matcht, wat ontbreekt en wat je nog kunt aanvullen."
Voorbereiding op sollicitatiegesprekken
AI-tools kunnen ook effectief worden ingezet voor gespreksvoorbereiding. Plas suggereert: "Laat ze bijvoorbeeld tien vragen stellen alsof ze de werkgever zijn. Geef daar antwoord op en laat de AI daar dan weer feedback op geven. Daar staan vaak heel zinvolle dingen in."
Onderzoek van Tilburg University toont aan dat kandidaten die AI-ondersteuning gebruiken voor motivatiebrieven over het algemeen beter worden beoordeeld. Holtrop concludeert: "Je doet jezelf tekort als je het niet gebruikt. Zorg gewoon dat de brief jou beschrijft en gebruik AI om je te coachen bij het schrijven."
De ontwikkeling illustreert hoe technologische innovatie de arbeidsmarkt transformeert, waarbij efficiënte inzet van digitale hulpmiddelen steeds belangrijker wordt voor professioneel succes.